Ответ: Cennet ve cehennem qiyametden sonra, yani insanlarin amelleri olchulub qiymetlendirildikden sonra fealiyyet gosterecekdir. Eks halda, hele amelleri hesablanmamish ve yeri belli olmamish adamlarin orada yerleshdirilmesi manasiz olar. Amma Hazret Muhammed Peygambere (s) merac zamani cennet ve cehennemin gosterilmesi bununla izah olunur ki, Allah-teala uchun zaman mefhumu yoxdur. O ozu zamani xelq etdiyi uchun zaman cherchivesine sigmir ve istediyi her sheyi de bu hala getire biler. Allah-teala Peygamberimizin her sheyi eyani shekilde gormesini istediyi uchun, hele bash vermemish hadiseleri ona qabaqcadan gosterdi.

Ответ: Aleykumus-salam. Bu movzu haqqinda choxlu kitablar ve meqaleler oldugu halda bu cur sual verdiyinize gore sadece olaraq teeccub edirik. Shie mezhebinin esaslari barede kitablara muraciet etmeyinizi meslehet goruruk.

Ответ: Aleykumus-salam. Caferi fiqhine gore, muselman shexs Islam hokmlerine amel ederken, mutleq 3 haldan birinde olmalidir.
1. Ya ozu muctehid olmali ve shariet hokmlerini ictihad gucu ile esaslandira bilmlelidir.
2. Ya her hansi muctehide taqlid etmelidir. Ozu de a’lem (yani bashqalarindan daha elmli) muctehide teqlid etmek lazimdir.
3. Ya da ehtiyata amel etmelidir. Yani eger her hansi amel tarix boyunca muctehidlerin hech olmasa biri terefinden haram bilinmishse, insan o amelden chekinmelidir. Yaxud her hansi ameli butun tarix boyunca muctehidlerin hech olmasa biri vacib bilmishse, insan hemin ameli vacib emr kimi yerine yetirmelidir.
Gorunduyu kimi, bu 3 yolun en asani a’lem muctehide taqlid etmekdir.

Ответ: Aleykumus-salam. Guman edirik ki, “aileli qadin” deyerken, vaxtile aileli olub, indi dul yaxud boshanmish veziyyetde olan qadini nezerde tutursunuz. Eks halda, bashqa bir kishinin qanuni arvadi sayilan ve talaq verilmemish qadinla HER HANSI ELAQE QETI SURETDE HARAM VE GUNAHDIR! Lakin eger qadin hal-hazirda boshanmishdirsa, yaxud duldursa, onunla subay oglanin aile qurmasi gunah sayilmaz. Amma bu halda nezere almaq lazimdir ki, Hazret Muhammed peygamberin (s) bazi hedislerinde subay oglanlarin bakire qizlarla evlenmesi daha yaxshi sayilib ve evlenmek isteyen oglanlara tovsiye olunub ki, ilk novbede bakire qizlarla aile qurmaga chalishsinlar.

Ответ: Eger caferi mezhebindesinizse, gunorta (zohrle asr) ve axsham (megrib ve isha) namazlarini qosha halda qila bilersiniz. Amma eger ehli-sunne mezhebine mensubsunuzsa, her namazi ayri-ayriliqda, muayyen olunmush vaxt cherchivesinde qilmaginiz vacibdir.

Ответ: Aleykumus-salam. Allahin varligini anlamaq ve bashqalarina anlatmagin bir neche yolu vardir. Dini kitablarda felsefi, irfani ve tecrubi yollar tesvir edilib. Alimlerin ekseriyyetinin fikrince, sade insanlara Allahi tanitmagin en semereli yolu – “burhani-nizam” (nizam-intizam subutu) usuludur. Yani tebietde olan her sheyin nece nizam-intizamla yaradildigini, onlarin inkishaf ve hereketlerinin deqiq tenzimlendiyini insanlara achib-gostermekle onlara basha salinir ki, butun bunlar ozbashina ola bilmez. Bu deqiqliyi ve nizam-intizami yaradan, qoruyan vahid bir quvve olmalidir ki, hemin quvve en elmli, en qudretli, en merhemetlidir, onun sheriki ve tayi yoxdur.
Size meslehet goruruk ki, Allahi tanimagin ve tanitdirmagin yollari barede dini edebiyyatlara muraciet edesiniz. Numune kimi, saytimizin “Kitabxana” bolmesindeki eqaid (Islam idelogiyasi) movzulu kitablari oxuya bilersiniz.

Ответ: Aleykumus-salam. Evvelde de yazdigimiz kimi, nerd, shahmat ve s. oyunlar qumar meqsedile (neyi ise udub menimsemek, yaxud uduzub qalibe vermek) oynanilarsa haramdir. Eger qumar kimi deyil, yalniz oyun meqsedile oynanilarsa, ekser muctehidlerin fikrince, caizdir (icaze verilendir).

Ответ: Aleykumus-salam. Namaz vaxtlari Guneshin veziyyetinden asilidir ve Gunesh teqvimi esasinda hazirlanir. Bize melum olduguna gore, namaz cedvellerinden en azi bir neche il istifade etmek olar. Bu muddetin neche il oldugunu deqiq bilmirik.

Ответ: Hicaba riayet etmek sherietin vacib hokmudur ve namaz qilib-qilmamasindan asili olmayaraq, butun muselman qadinlara aiddir. Hicaba riayet etmeyen qadin Allah qarshisinda cavabdehdir. Lakin eger gunumuzde bir qadin namaz qilirsa, amma muayyen sebebler uzunden hicaba riayet ede bilmirse, onu zorla hicab baglamaga mecbur etmek, yaxud ona qarshi tehqirli davranmaq olmaz. Eksine, bele qadinin sherietle daha yaxindan tanish olmasina, Islam qanunlarina urekden baglanmasina chalishmaq ve problemlerini hell etmek istiqametinde ona yardimci olmaq lazimdir. Bele olan halda boyuk ehtimal vardir ki, hemin qadin tezlikle hicaba riayet etmeye bashlayacaq.

Ответ: Aleykumus-salam. Umumiyyetle Quran oxumaq uchun destemaz almaq vacib deyil, mustahebdir (savabdir). Vacib olan budur ki, destemazsiz adam elini ve bedenini Quranin yazisina toxundurmasin. Quranin tercumesine gelince ise, yaxshi olar ki, onun da sehifelerine destemazsiz halda toxunmayasiniz. Chunki sheriete gore, Allahin, peygamberlerin ve imamlarin adlari hansi dilde ve elifba ile yazilmish olsa da, onlara destemazsiz toxunmaq gunahdir. Quran tercumelerinde de tez-tez “ALLAH” sozu ve Peygamberlerin adlari ishlenir. Buna gore yaxshi olar ki, Quran tercumesinin yazilarina de el vurmazdan qabaq destemaz alinsin.

Ответ: Teessuf ki Azerbaycanda bu fikir genish yayilib. Halbuki tarixi menbelere muraciet etdikde goruruk ki, bu fikrin hech bir esasi yoxdur. Azerbaycanda (butun bashqa olkelerde oldugu kimi) Islam dini konulluluk esasinda ehali terefinden qabul edilmishdir. Muselmanlar her hansi vilayeti ve sheheri feth etmezden qabaq ehaliye sulh teklifi ile muraciet etmish, muqavimet gostermeyecekleri halda onlarin butun dini ve milli xususiyyetlerinin, adet-enenelerinin qorunacagini soyleyirdiler. Haqiqeten, sonralar butun bu huquqlar qorunurdu. Muselman ordusu ile yerli ehali arasinda baglanmish sulh muqavilelerinini metnleri dediklerimize gozel subutdur. Bu movzu chox ehateli oldugundan, bundan artiq melumat vermeye imkanimiz yoxdur. Etrafli melumat almaq isteyirsinizse, e-mail unvaninizi yaza bilersiniz, muvafiq mezmunlu genish meqaleni size gondererik.

Ответ: Islam aleminin butun en meshhur alimleri hem de arifdirler. Bunlardan elave, siravi muselmanlar arasinda da ne qeder arifler movcuddur ki, onlarin hamisini ashkara chixarmaq ve kimin ustun oldugunu muayyenleshdirmek mumkun deyildir. Buna gore de sualiniza konkret cavab vere bilmeyeceyik.

Ответ: Aleykumus-salam. Evvela, nezr deyerken mutleq maddi imkan nezere alinmalidir. Insanin hech vaxt imkani chatmayacagi bir mebleg haqqinda nezr demesi batildir. Amma eger nezr deyerken nezri yerine yetirmeye imkaniniz var idise, sonra bu imkan elinizden chixibsa, hemin imkani yeniden qazanan kimi mutleq nezrinize amel etmelisiniz. Yani qurban kesmek uchun maddi imkan qazanan kimi tecili olaraq kesmeyiniz lazimdir.

Ответ: Aleykumus-salam. Butun mezheblerin fikrince, onlarin namaz qaydalari Hazret Muhammed peygamberin (s) namazinin eynidir. Hazret Muhammed peygamber (s) de namaz zamani salavat cumlesini soylemishdir. Namaz Allah terefinden buyurulan qaydalar esasinda qilinir ve hami namazin vacib hereketlerini Allah buyuran shekilde icra etmelidir. Peygamber de her sheyden evvel bir muselman idi ve namazi bashqa muselmanlar kimi qilirdi. O hezretin oz-ozune salavat demesi de Size qeribe gelmesin. Peygambere salavat soylemeyi Allah-teala Qurani-kerimde butun iman sahiblerine emr edib (“Ehzab” suresi, aye 56). Bu emr peygamberin ozune de aiddir.

Ответ: Aleykumus-salam. Bu mesele baresinde hemin olkelerin Azerbaycandaki sefirliklerine ve Azerbaycanda fealiyyet gosteren dini ve xeyriyye qurumlarina muraciet etmeyinizi meslehet goruruk.